Các quy trình cần có của eKYC

KYC là gì?

KYC là viết tắt của cụm từ Know Your Customer - Nhận biết khách hàng của bạn. Đây là một quy trình nhằm xác minh danh tính của khách hàng khi tham gia vào các dịch vụ của ngân hàng như mở tài khoản, rút tiền, gửi tiền… KYC là bước đầu tiên trong tất cả các hoạt động trước khi khách hàng sử dụng sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp tài chính, ngân hàng đó. 

Hiểu đơn giản, ngân hàng hay tổ chức phải nhận biết về khách hàng củ mình và KYC giúp các ngân hàng đảm bảo khách hàng giao dịch đó là chính chủ, là người đã đăng kí dịch vụ với ngân hàng. Đặc biệt, việc biết khách hàng của mình là ai không những giúp các tổ chức tài chính, ngân hàng xác minh danh tính khách hàng, mà còn giúp các ngân hàng đánh giá và giám sát rủi ro, ngăn ngừa các gian lận bất hợp pháp.

Quy trình KYC thực hiện như thế nào? 

Quy trình KYC bao gồm xác minh thẻ ID, xác minh khuôn mặt, xác minh tài liệu như hóa đơn tiện ích làm bằng chứng địa chỉ hay thu nhập cá nhân và xác minh sinh trắc học. Các ngân hàng phải tuân thủ các quy định KYC và các quy định chống rửa tiền để hạn chế gian lận. Trách nhiệm tuân thủ KYC thuộc về các ngân hàng, tong trường hợp không tuân thủ, hình phạt nặng có thể được áp dụng.

Một vài giấy tờ cá nhân các ngân hàng sử dụng để định danh khách hàng CMND/CCCD hoặc Hộ chiếu còn hiệu lực: Những giấy tờ cá nhân này phải có thông tin rõ ràng, ảnh chân dung rõ nét, có tem đảm bảo giấy tờ là thật và còn hiệu lực. Hộ khẩu hoặc giấy đăng kí tạm trú, Hợp đồng lao động, Bảng sao kê lương…: Những giấy tờ này cần thiết khi khách hàng có nhu cầu mở tài khoản tín dụng, vay tiêu dùng… Các ngân hàng buộc phải tuân thủ những quy định KYC nhằm hạn chế gian lận tài chính và chống lại các hoạt động rửa tiền phi pháp.

Những đối tượng cần phải tuân thủ yêu cầu của eKYC 

Mở tài khoản ngân hàng hoặc ngân hàng trực tuyến 

Mở tài khoản thẻ tín dụng Mở tài khoản chứng khoán và giao dịch chứng khoán 

Mở tài khoản mua bảo hiểm

Nói tóm lại là khi muốn mở bất kỳ tài khoản gì đó dù là truyền thống hay điện tử thì đều phải tuân thủ KYC, tuy nhiên tùy vào mức độ của mỗi tài khoản. Đối với tài khoản ngân hàng trong đó có tài khoản ATM, tài khoản ngân hàng điện tử của mọi người thì mức độ yêu cầu của KYC sẽ cao và nhiều hơn rất nhiều so các tài khoản khác.

eKYC là biểu thức được sử dụng để mô tả số hóa và khái niệm điện tử và trực tuyến của các quy trình KYC. eKYC (Electronic Know Your Customer) là quy trình từ xa, không cần giấy tờ giúp giảm thiểu chi phí và sự quan liêu truyền thống cần thiết trong các quy trình KYC. Giả mạo danh tính, chữ ký và lừa đảo là rất phổ biến. 

Các doanh nghiệp chuyên biệt dành riêng cho các giải pháp tuân thủ công nghệ đã phát triển các quy trình eKYC hoàn toàn an toàn với biên độ bằng không để thực hiện các hành vi vi phạm hàng giả này và các tội phạm liên quan.

Ngày 4/12/2020, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư số 16/2020/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2014/TT-NHNN trong đó có một số nội dung chính sau: 

1. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thực hiện mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử phải xây dựng, ban hành, công khai quy trình, thủ tục mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử phù hợp với quy định tại Điều này, pháp luật về phòng, chống rửa tiền, pháp luật về giao dịch điện tử, các quy định pháp luật liên quan về đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin khách hàng và an toàn hoạt động của ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. 

2. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được quyết định biện pháp, hình thức, công nghệ để nhận biết và xác minh khách hàng phục vụ việc mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử; chịu trách nhiệm về rủi ro phát sinh (nếu có) và phải đáp ứng các yêu cầu tối thiểu sau: 

- Có giải pháp, công nghệ để thu thập, kiểm tra, đối chiếu, đảm bảo sự khớp đúng giữa thông tin nhận biết khách hàng, dữ liệu sinh trắc học của khách hàng với các thông tin, yếu tố sinh trắc học tương ứng trên giấy tờ tùy thân của khách hàng theo quy định hoặc với dữ liệu định danh cá nhân được xác thực bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc bởi tổ chức tín dụng khác hoặc bởi tổ chức được cung ứng dịch vụ định danh và xác thực điện tử 

- Có biện pháp kỹ thuật để xác nhận việc khách hàng đã được định danh đồng ý với các nội dung tại thỏa thuận mở và sử dụng tài khoản thanh toán 

- Xây dựng quy trình quản lý, kiểm soát, đánh giá rủi ro. Quy trình quản lý, kiểm soát rủi ro phải thường xuyên được rà soát, hoàn thiện dựa trên những thông tin, dữ liệu cập nhật trong quá trình cung ứng dịch vụ 

- Lưu trữ, bảo quản đầy đủ, chi tiết theo thời gian đối với các thông tin, dữ liệu nhận biết khách hàng trong quá trình khách hàng mở, sử dụng tài khoản thanh toán. 

3. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài căn cứ điều kiện công nghệ để đánh giá rủi ro, xác định phạm vi sử dụng và quyết định áp dụng hạn mức giao dịch qua tài khoản thanh toán của khách hàng mở bằng phương thức điện tử nhưng phải đảm bảo tổng hạn mức giá trị giao dịch (ghi Nợ) qua các tài khoản thanh toán của khách hàng đó không vượt quá 100 triệu đồng/tháng/khách hàng. 

4. Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được quyết định áp dụng hạn mức giao dịch qua tài khoản thanh toán mở bằng phương thức điện tử cao hơn hạn mức quy định trên đối với một trong các trường hợp sau: 

- Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài áp dụng giải pháp cuộc gọi ghi hình để thực hiện thu thập, kiểm tra, xác minh thông tin nhận biết khách hàng trong quá trình mở tài khoản thanh toán đảm bảo hiệu quả như quy trình nhận biết, xác minh thông tin khách hàng qua phương thức gặp mặt trực tiếp. 

- Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài áp dụng công nghệ để kiểm tra, đối chiếu đặc điểm sinh trắc học của khách hàng với dữ liệu sinh trắc học công dân thông qua cơ sở dữ liệu căn cước công dân 

- Sau khi ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đã thực hiện việc nhận biết, xác minh thông tin khách hàng thông qua gặp mặt trực tiếp chủ tài khoản 

- Các giao dịch chuyển tiền để gửi tiết kiệm, tiền gửi có kỳ hạn bằng phương thức điện tử cho chính chủ tài khoản tại ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đó 

- Các trường hợp ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được chủ động trích Nợ tài khoản thanh toán của khách hàng theo quy định 

- Việc mở tài khoản thanh toán bằng phương thức điện tử không áp dụng đối với tài khoản thanh toán chung, khách hàng cá nhân là người nước ngoài và các đối tượng sau: Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự Người chưa đủ 15 tuổi, người hạn chế năng lực hành vi dân sự, người mất năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật Việt Nam mở tài khoản thanh toán thông qua người đại diện theo pháp luật Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi theo quy định của pháp luật Việt Nam mở tài khoản thanh toán thông qua người giám hộ.

Quy trình eKYC là sự chuyển vị kỹ thuật số và từ xa của quy trình KYC truyền thống. Số tuần cần thiết để hoàn thành nó trở thành vài giây với chi phí thực sự thấp hơn trong một quy trình được tối ưu hóa. Việc xác định và xác minh danh tính của khách hàng diễn ra ngay lập tức, giúp các doanh nghiệp tăng tỷ lệ chuyển đổi lên đến 84%, chẳng hạn như trong trường hợp giải pháp eID là 84% và mang lại trải nghiệm mượt mà, thoải mái và đơn giản cho khách hàng của họ. 

Quy trình eKYC làm tăng sự hài lòng của khách hàng và đảm bảo rằng khách hàng có thể sử dụng dịch vụ ngay từ những giây phút đầu tiên doanh nghiệp tiếp xúc với họ. Để đảm bảo rằng các quy trình eKYC đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn tương tự như các quy trình nhận dạng và xác minh khuôn mặt truyền thống, các công ty phải thực hiện các quy trình nhận dạng điện tử với mức độ an toàn và độ tin cậy cao và tuân theo các quy tắc đặt ra trong quy định của AML5 hoặc eIDAS.

OCR 

OCR (tên tiếng anh: Optical Character Recognition) có nghĩa là nhận dạng ký tự quang học. Công nghệ OCR được sử dụng để trích xuất thông tin từ các tài liệu nhận dạng mà khách hàng cung cấp như căn cước công dân, hộ chiếu, bằng lái xe... rồi đưa các thông tin được mã hóa lên hệ thống. Quá trình trích xuất dữ liệu diễn ra rất nhanh chóng không quá 3 giây nhưng độ chính xác lên tới 99%. Đối với việc xác minh căn cước công dân, hộ chiếu, bằng lái xe, công nghệ OCR sẽ xác minh họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ, xem xét hình ảnh có sự can thiệp của photoshop hay có dấu hiệu chỉnh sửa không, phát hiện giấy tờ nhàu nát, gấp cạnh...

Công nghệ Facematch 

Công nghệ Facematch của FPT.AI được ra đời nhằm nâng cao tính chính xác của quy trình định danh khách hàng điện tử ekyc. Được trang bị công nghệ Học Sâu (Deep learning), Facematch có khả năng phân tích và so sánh độ trùng khớp của ảnh chụp chân dung trên các giấy tờ tùy như CCCD/CMDN, Bằng lái xe, Hộ chiếu… với ảnh/video khuôn mặt thật, nhằm xác chính chủ của các loại giấy tờ đó. API Facematch có phương thức hoạt động vô cùng đơn giản, người dùng có thể dễ dàng tự thao tác trên các thiết bị như máy tính, điện thoại di động. Khách hàng phải chụp 2 ảnh tải lên hệ thống để so sánh. Một là ảnh chụp giấy tờ tùy thân gồm: CMND/CCCD, Giấy phép lái xe hoặc Hộ chiếu. Hai là ảnh chụp người thật cần đối chiếu.

Liveness detection 

Đây là công nghệ giúp ngăn chặn việc đánh cắp thông tin người dùng. Liveness detection sẽ xác định thời gian thực diễn ra là của khách hàng chứ không phải do robot hay một kẻ mạo danh. Công nghệ này cho phép khách hàng tương tác với các hệ thống xác thực bằng cách sử dụng ảnh hoặc video được chụp/quay bằng webcam hoặc máy ảnh smartphone hoặc máy tính bảng

Tại sao giải pháp ekYC lại cần thiết trong lĩnh vực banking? 

Giải pháp định danh khách hàng điện tử eKYC vừa ra đời đã chứng minh được tính thiết yếu trong dịch vụ ngân hàng. Thay vì khách hàng phải trực tiếp đến văn phòng giao dịch để thực hiện các thủ tục đăng kí mở tài khoản ngân hàng hoặc mở thẻ ATM, đối chiếu các giấy tờ cá nhân rất tốn thời gian và công sức… 

Thì với eKYC, khách hàng có thể thực hiện các thao tác này qua điện thoại thông minh được kết nối internet, ở mọi lúc mọi nơi, mà không cần gặp mặt trực tiếp. Điều này không chỉ có lợi cho khách hàng, mà các ngân hàng cũng tiết kiệm được nguồn nhân lực, thời gian, chi phí vận hành bộ máy.

Đặc biệt, với công nghệ eKYC, khách hàng sẽ có những trải nghiệm tốt hơn với dịch vụ ngân hàng, không cần chờ đợi tốn thời gian, không mất công di chuyển đến các phòng giao dịch đúng trong giờ hành chính. Thông tin khách hàng nhanh chóng được lưu trữ và số hóa trên CRM của ngân hàng, thuận tiện trong việc tra cứu, quản lí dữ liệu khách hàng và nâng cao tính bảo mật thông tin. 

Trước khi triển khai eKYC rộng rãi, các ngân hàng phải đáp ứng những yêu cầu tối thiểu do nhà nước quy định như: Phải có giải pháp công nghệ để kiểm tra đối chiếu thông tin khách hàng, dữ liệu sinh trắc học…; phải có quy trình đánh giá rủi ro, tăng cường các biện pháp rà soát, đánh giá công nghệ eKYC đó, nhằm giúp ngân hàng và các tổ chức tài chính định danh chính xác khách hàng mở tài khoản ngân hàng trực tuyến, kịp thời phát hiện những gian lận tài chính, giao dịch lừa đảo… và có những biện pháp đảm bảo an toàn thông tin kịp thời.

Tại FPT chúng tôi cung cấp giải pháp có thể được sử dụng để xác minh và chứng minh danh tính của khách hàng mới đăng ký tài khoản retail bank , loans, credit cards và những sản phẩm bán lẻ khác. Giải pháp cũng có thể được sử dụng nhanh chóng và an toàn trên các cá nhân có giá trị ròng cao trong quản lý tài sản và thể chế. 4 lợi ích chính của eKYC xác định danh tính khách hàng thông qua kĩ thuật số: Thiết lập mối quan hệ với khách hàng từ đó nâng cao trải nghiệm, tăng tỷ lệ onboarding  Nâng cao hiệu quả và an toàn hơn trong quá trình quản lý Cắt giảm chi phí vận hành Không còn sử dụng công việc bàn giấy  Giải pháp eKYC ngân hàng do FPT phát triển

Liên hệ: 19006625

Email: Hotroca@fpt.com.vn